Skip to the main content

Veilig sportklimaat

Het KNKV vindt het belangrijk dat alle sporters vrij, plezierig en in een veilige omgeving kunnen sporten. Samen met verenigingen, sportbonden en Centrum Veilige Sport Nederland stimuleren we gewenst gedrag en pakken we ongewenst of grensoverschrijdend gedrag in de sport aan. Hieronder vind je de volgende informatie:

  1. Werken aan sociaal veilige omgeving
  2. Grensoverschrijdend gedrag, waaronder seksuele intimidatie
  3. Wat als ik er mee te maken krijg?
Werken aan een sociaal veilige sportomgeving

Basiseisen sociale veiligheid: de vier v’s van veiligheid
Het KNKV vindt het belangrijk dat alle sporters vrij, plezierig en in een veilige omgeving kunnen sporten. Zonder grensoverschrijdend gedrag. Dat begint bij een goede basis. Daarom moedigen we sportverenigingen aan om aan de slag te gaan met preventief beleid zoals het invoeren van 4 v’s voor veiligheid op jouw vereniging. Deze 4 v’s bieden een stevig fundament voor verenigingen rondom sociale veiligheid. Als je hieraan voldoet, ben je als vereniging goed op weg!

Voor meer informatie over de vier v’s, hoe je als vereniging dit kan invoeren en handige tips, tools en goede voorbeelden vind je hier.

Aan de slag met High5! Stappenplan!

Als KNKV vinden we het belangrijk om aandacht te hebben voor het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag. We ondersteunen samen met Centrum Veilige Sport Nederland en NOC*NSF verenigingen bij het ontwikkelen van eigen preventie beleid en het invoeren van de vier v’s. Het High5! Stappenplan is ontwikkeld voor sportbestuurders en vrijwilligers van sportverenigingen. Met dit stappenplan krijg je op een laagdrempelige en eenvoudige manier inzicht in wat de vereniging kan doen om te werken aan een sociaal veilige sportomgeving.

Wil je vereniging aan de slag met sociale veiligheid? NOC*NSF biedt ondersteuning via een expertpoule. Verenigingen kunnen via de expertpoule gebruik maken van het volgende aanbod: inspiratiesessie sociale veiligheid, verenigingstraject en specifieke programma’s. Meer informatie hierover vind je hier.

Voorlichtingsmodules

Voor bestuurders, kader en sporters van verenigingen zijn e-learnings beschikbaar over diverse thema’s. Via de e-learnings kan je iedereen binnen jouw vereniging laagdrempelig bijscholen over bijvoorbeeld pesten, seksuele intimidatie, discriminatie, doping, matchfixing, financiële integriteit.

Grensoverschrijdend gedrag, waaronder seksuele intimidatie

Wat is grensoverschrijdend gedrag?

Op 15 mei 2023 heeft de Algemene Ledenvergadering van het NOC*NSF de blauwdruk grensoverschrijdend gedrag vastgesteld. Hierin is de definitie van grensoverschrijdend gedrag in de sport aangenomen. De definitie van grensoverschrijdend gedrag is:

Grensoverschrijdend gedrag is elke vorm van handelen en/of nalaten dat als doel en/of gevolg heeft dat de waardigheid en/of veiligheid van één of meerdere personen wordt aangetast”.

Van grensoverschrijdend gedrag is in het bijzonder sprake wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende, sociaal onveilige of kwetsende situatie wordt gecreëerd. De ervaring van de sporter is daarbij leidend. Dit wil zeggen: zodra een sporter zegt ongewenst gedrag te ervaren, dan moet je deze uiting serieus nemen. Naast een sporter kunnen andere personen uit de sportomgeving ook grensoverschrijdend gedrag ervaren.

De meest heftige vorm van grensoverschrijdend gedrag is seksuele intimidatie. Hiervoor kent het ISR ook een apart reglement.

Wat is seksuele intimidatie?

Seksuele intimidatie is een vorm van grensoverschrijdend gedrag. Het reglement Seksuele intimidatie

is van toepassing voor de definitie van seksuele intimidatie zoals opgenomen in de begripsbepalingen van het reglement: “elke vorm van ongewenst verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag met een seksuele connotatie (duiding) dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van de persoon wordt aangetast, in het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige of beledigende, vernederende of kwetsende situatie wordt gecreëerd”

Onder seksuele intimidatie wordt seksueel (getint) gedrag verstaan dat als ongewenst of gedwongen wordt ervaren. Het kan gaan om een dubbelzinnige opmerkingen of gebaren.

Meldplicht seksuele intimidatie

Sinds 1 april 2019 is er een meldplicht opgenomen in het tuchtreglement seksuele intimidatie (artikel 3) bij het Instituut Sportrechtspraak (ISR). Dit betekent dat dit van toepassing is voor alle sportbonden die voor seksuele intimidatie zaken bij het ISR zijn aangesloten, waaronder het KNKV. Meldingen bij de aanklager van ISR, zoals beschreven in artikel 3, verlopen via de Vertrouwenscontactpersoon (VCP) van het KNKV.

Zodra iemand uit het bestuur van een vereniging of bond vermoedens heeft van een situatie waarin sprake is of is geweest van seksuele intimidatie of seksueel misbruik, is hij of zij verplicht dit bij het KNKV te melden. Wanneer begeleiders, in de ruimste zin van het woord zoals trainers, coaches, teammanagers, fysio’s iets weten, zijn zij verplicht dit te melden bij het verenigingsbestuur.

‘Gewone’ leden hebben een meldverantwoordelijkheid. Dat houdt in dat als er een vermoeden is van seksuele intimidatie of seksueel misbruik, er melding aan het bestuur moet worden gedaan, tenzij dit niet verwacht kan worden van iemand.

Het KNKV onderstreept het belang van deze meldplicht. Graag wijzen wij op deze infographic waarin handvatten zijn opgenomen over het melden en hoe dat proces in zijn werk gaat. Het melden van een incident door de bestuurder ontslaat hen niet van correct afhandelen van het incident.

Ondersteuning van het KNKV

Voor ondersteuning kunnen bestuurders contact opnemen met de VCP van het KNKV. Het is van belang dit zo snel mogelijk te doen om het proces zo goed mogelijk vanuit het KNKV te kunnen begeleiden. Het kan zijn dat je de melder of een beschuldigde moet spreken over een melding, dat noemen we hoor- en wederhoor. Hier lees je wanneer dit wel en niet van toepassing is:

  • Bij aanranding en verkrachting voer je nooit zelf gesprekken, maar verwijs je iemand direct door naar de politie en Centrum Seksueel Geweld.
  • Bij meldingen van lichtere vormen van fysieke seksuele intimidatie benader je altijd het KNKV of eventueel Centrum Veilige Sport voor overleg voordat je zelf gaat handelen.
  • En meldingen over verbale en non-verbale seksuele intimidatie kunnen door het bestuurslid zelf worden gehoord. Bij twijfel, bel het KNKV of eventueel Centrum Veilige Sport.

Er kan onrust ontstaan door geruchten en het is aan de VCP om dit in goede banen te leiden en verstandig met communicatie om te gaan. Bespreek het incident met de VCP van het KNKV of met het Centrum Veilige Sport om zo de juiste stappen te ondernemen.

Wat als ik ermee te maken krijg?

Sportplezier en een plezierige sportomgeving vinden wij belangrijk. Het kan echter voor komen dat je in aanraking komt met grensoverschrijdend gedrag, seksuele intimidatie, matchfixing of doping. Hieronder vind je informatie over waar je terecht kan als je vragen of een melding wil doen.

1. Vertrouwenscontactpersoon van je vereniging

De vertrouwenscontactpersoon (VCP) binnen je vereniging is het eerste aanspreekpunt voor iedereen die een vraag heeft over of te maken heeft met grensoverschrijdend gedrag. De VCP helpt melders graag op weg naar hulp, maar is er ook om preventief beleid op te zetten. Bij de vertrouwenscontactpersoon van de vereniging kun je geen officiële melding doen, maar wel een signaal afgeven. Een melding doen doe je bij het bestuur van je vereniging.

De contactgegevens van de VCP en het bestuur zijn te vinden op de website van je eigen vereniging. Wanneer je vereniging geen vertrouwenscontactpersoon heeft, of als je het niet prettig vind om bij je eigen vereniging te melden, kun je terecht bij de vertrouwenscontactpersoon van het KNKV of bij het Centrum Veilige Sport Nederland voor advies.

2. Vertrouwenscontactpersoon van het KNKV

Als KNKV hebben wij twee vertrouwenscontactpersonen beschikbaar. De vertrouwenscontactpersoon is bereikbaar voor iedereen binnen de sport met vragen en/of zorgen over mogelijk grensoverschrijdend gedrag, seksuele intimidatie, matchfixing of doping. Een vertrouwenscontactpersoon luistert, denkt mee en kent het sport netwerk, maar is géén hulpverlener en doet niet zelf onderzoek bij incidenten. Mocht je te maken krijgen met ongewenst gedrag zoals seksuele intimidatie, neem dan contact met één van de vertrouwenscontactpersoon, Anne van Vegchel of Remco Winter, via vertrouwenscontactpersoon@knkv.nl of 026-3035470.

3. Centrum Veilige Sport Nederland

Voor alle sporters en hun omgeving heeft NOC*NSF in samenspraak met de sportbonden het Centrum Veilige Sport Nederland opgezet. In een vertrouwelijk gesprek met een vertrouwenspersoon bespreek je wat je dwars zit en welke stappen je zou kunnen zetten om het aan te pakken. Je houdt zelf altijd de regie op wat er met je verhaal gedaan wordt. Dus zit je ergens mee? Dan kun je het Centrum Veilige Sport Nederland benaderen: