Het KNKV maakt serieus werk van een veilige sportomgeving bij alle verenigingen.
Elke sporter, jong of oud, man of vrouw, moet zich veilig voelen bij de vereniging waar hij of zij sport. Met de verenigingen, sportbonden en het Centrum Veilige Sport Nederland (CVSN) van NOC*NSF stimuleren we gewenst gedrag en pakken we ongewenst of grensoverschrijdend gedrag in de sport aan. Dit doen we onder de noemer ‘Positieve sportcultuur’ (voorheen ‘Veilig Sportklimaat’).
Het KNKV maakt serieus werk van een veilige sportomgeving bij alle verenigingen. Daarbij hebben we jou als bestuurder hard nodig. Help je mee? Hieronder vind je alle informatie die je nodig hebt op een rijtje.
Een sociaal veilige sportomgeving en het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag
Sportclubs worden regelmatig geconfronteerd met ongewenst gedrag. Denk bijvoorbeeld aan pesten, agressie en geweld, discriminatie en seksuele intimidatie en misbruik. Ook bij het KNKV en in jouw vereniging kan grensoverschrijdend gedrag plaatsvinden en dat heeft veel impact op de betrokkene(n), op je vereniging én op het sportplezier van betrokkenen.
We willen (de leden van) onze verenigingen ondersteunen bij de preventie van grensoverschrijdend gedrag. Maar als het dan toch mis gaat, ook dan kan je bij de het KNKV terecht.
Wat is grensoverschrijdend gedrag (GOG)?
Grensoverschrijdend gedrag (GOG) in de sport is elke vorm van gedrag of toenadering, in verbale, non-verbale, digitale of fysieke zin, die:
- door de persoon die het ondergaat als gedwongen en/of ongewenst wordt ervaren;
- als doel of gevolg heeft de waardigheid van de persoon aan te tasten;
- plaatsvindt onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met het beoefenen van de sport en waarin de spelregels of reglementen niet voorzien.
Van grensoverschrijdend gedrag is in het bijzonder sprake wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende, sociaal onveilige of kwetsende situatie wordt gecreëerd. De ervaring van de sporter is daarbij leidend. Dit wil zeggen: zodra een sporter zegt ongewenst gedrag te ervaren, dan moet je deze uiting serieus nemen.
Campagnefilm ‘Blijf je stil of praat je erover’
Preventie grensoverschrijdend gedrag
Als KNKV vinden we het belangrijk aandacht te hebben voor het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag. Zo hebben bijvoorbeeld de sportbonden en NOC*NSF gezamenlijk afspraken gemaakt over gedragsregels die gelden voor iedereen in de sport. Deze zijn er onder andere voor sporters, maar ook voor scheidsrechters en officials en trainers, coaches en begeleiders.
Daarnaast ondersteunen we, samen met het Centrum Veilige Sport Nederland van NOC*NSF, verenigingen bij het ontwikkelen van eigen preventiebeleid. Het Centrum Veilige Sport Nederland heeft een speciale tool ‘High 5!’ ontwikkeld voor sportbestuurders en vrijwilligers van sportverenigingen. Met het High 5! Stappenplan krijg je als vereniging op een laagdrempelige en eenvoudige manier inzicht in wat een vereniging kan doen om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Doorloop de 5 stappen en optimaliseer het sportklimaat binnen jouw vereniging.
Verklaring omtrent gedrag (VOG)
Een van de preventieve maatregelen die een vereniging kan nemen is het aanvragen van een VOG voor kaderleden/vrijwilligers. Een VOG staat ook wel bekend als een ‘bewijs van goed gedrag’, het gedrag uit het verleden van die persoon levert geen bezwaar op om bijvoorbeeld met minderjarigen en andere kwetsbare doelgroepen bij een sportvereniging te mogen werken. Het is verstandig iedere drie jaar een VOG opnieuw aan te vragen.
Het aanvragen van de VOG voor vrijwilligers is, mits wordt voldaan aan enkele voorwaarden, gratis. Sportclubs die voor hun vrijwilligers gratis VOG’s willen aanvragen, kunnen zich aanmelden op de website www.gratisVOG.nl.
Als een bestuur werk wil maken van sociale veiligheid, waarbij het aanvragen van de VOG een maatregel is, kan gebruik gemaakt worden van het volgende ondersteuningsaanbod van het Centrum Veilige Sport: een inspiratiesessie, een workshop of een verenigingstraject.
Lees meer over de VOG en de beschikbare ondersteuningstrajecten op: aanvragen verklaring omtrent gedrag.
Andere preventieve maatregelen in dit verband zijn het navragen van referenties en het nagaan van eventueel tuchtrechtelijke uitspraken/sancties op het gebied van seksuele intimidatie en misbruik (na te vragen via vertrouwenscontactpersoon).
Al deze maatregelen bieden geen garanties, maar je laat als vereniging wel zien dat je de veiligheid van je leden, vrijwilligers en bezoekers serieus neemt en de achtergrond kent van je kaderleden/vrijwilligers.
E-learnings
Voor bestuurders, kader en sporters van verenigingen zijn e-learnings beschikbaar over diverse thema’s. Via de e-learnings kan je iedereen binnen jouw club laagdrempelig bijscholen over bijv. pesten, seksuele intimidatie, discriminatie of financiële integriteit.
De vertrouwenscontactpersoon (vcp)
Als KNKV hebben wij eigen vertrouwenscontactpersonen, te bereiken via vertrouwenscontactpersoon@knkv.nl of 026-3035470. Deze zijn bereikbaar voor iedereen binnen de sport met vragen en/of zorgen over mogelijk grensoverschrijdend gedrag. Een vertrouwenscontactpersoon luistert, denkt mee en kent het sport netwerk, maar is géén hulpverlener en doet niet zelf onderzoek bij incidenten.
Ook als vereniging is het goed een eigen vertrouwenscontactpersoon aan te stellen, zodat ook jouw eigen leden een aanspreekpunt hebben binnen de vereniging, die tevens de cultuur en structuur van de club goed kent. Daarnaast is de VCP, zowel binnen het KNKV als vereniging, belangrijk als sparringpartner van het bestuur en aanjager en borger van preventief beleid.
Laat de VCP van de vereniging ook de NOC*NSF opleiding voor VCP volgen, zodat de VCP weet wat zijn rol en verantwoordelijkheid is en de weg weet te vinden binnen het netwerk van de sport.
En wat als het toch mis gaat?
Ondanks alle maatregelen vooraf, kan het natuurlijk altijd toch een keer mis gaan binnen jouw vereniging. De VCP van de vereniging is het eerste aanspreekpunt. Daarnaast kan iedereen, dus ook de VCP en bestuur van de vereniging, met vragen en voor het inwinnen van advies terecht bij de VCP van het KNKV of het Centrum Veilige Sport Nederland.
Het doen van een melding doe je in eerste instantie bij het bestuur van je vereniging of (de tuchtcommissie van) het KNKV. Bij het Centrum Veilige Sport kan je altijd terecht om te sparren over incidenten. Zij luisteren naar je, denken mee en begeleiden je in de beste oplossing.
Meldplicht seksuele intimidatie en misbruik
Bestuurders en begeleiders/trainers/coaches van sportverenigingen zijn verplicht om vermoedens van seksuele intimidatie en misbruik te melden. Begeleiders melden aan het bestuur van de vereniging, het bestuur van de vereniging meldt aan de tuchtrecht aanklager van het KNKV (via ISR). Bij het KNKV kan gemeld worden bij 026-3035470 of vertrouwenscontactpersoon@knkv.nl. In de infographic van het Centrum Veilige Sport wordt de route van het doen van een melding inzichtelijk gemaakt.
Contactmogelijkheden
VCP KNKV: Anne van Vegchel en Remco Winter, vertrouwenscontactpersoon@knkv.nl of 026-3035470
Centrum Veilige Sport Nederland: www.centrumveiligesport.nl/contact
Anoniem contact via: Meld anoniem via SpeakUp
Anoniem contact buiten kantoortijden: www.fier.nl/chat-sport